Blog

Wet bescherming erfgenamen tegen schulden

17.10.2016 | Edo Moll

Op 1 september 2016 is de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden in werking getreden. Wanneer iemand overlijdt, wordt hij juridisch “opgevolgd” door zijn erfgenaam (of erfgenamen). Opvolgen betekent dat de erfgenaam de bezittingen krijgt, maar ook de schulden en eventuele andere verplichtingen. Wie erfgenaam is, staat in het testament. Als er geen testament is, dan staat in de wet omschreven wie erfgenaam is.

Welke gevolgen heeft een erfenis?

Het kan grote financiële gevolgen hebben om de overledene op te volgen. Wanneer u erfgenaam bent van iemand die alleen maar schulden nalaat, is het af te raden de erfenis te aanvaarden. Door de erfenis te verwerpen, voorkomt u dat u opdraait voor de schulden die de overledene nalaat.

Welke mogelijkheden heeft u?

De wet kent drie keuzemogelijkheden: zuiver aanvaarden, verwerpen of beneficiair aanvaarden. Beneficiair aanvaarden is de meest veilige optie. Daarbij wordt eerst vastgesteld hoeveel bezittingen en schulden er zijn. Pas als het zeker is dat de bezittingen van de erflater voldoende zijn om alle schulden te kunnen betalen, komen de erfgenamen aan bod. Let op: de erfgenaam die zich voortijdig spullen van de erflater toe-eigent, heeft zuiver aanvaard. Het is dan niet meer mogelijk beneficiair te aanvaarden.

‘Koperen pan-uitspraak’

Er is langdurig geprocedeerd over de vraag of er nog beneficiair kan worden aanvaard als de erfgenaam zich iets uit de boedel van de overledene heeft toegeëigend. In de zogenoemde ‘Koperen pan-uitspraak’ heeft de Hoge Raad in 2015 beslist dat het feit dat de erfgenamen met de pinpas van de overledene zijn gaan lunchen, niet altijd hoeft te betekenen dat de erfgenamen dan niet meer beneficiair kunnen aanvaarden. De Hoge Raad betrok in zijn oordeel dat de lunch werd genoten op de dag dat de erfgenamen allerlei praktische zaken rondom de uitvaart aan het regelen waren. De Hoge Raad week af van de hoofdregel en oordeelde dat het te ver gaat om uit ‘die ene lunch’ te concluderen dat de erfgenamen zuiver hadden aanvaard. Deze erfgenamen waren dus niet met hun eigen vermogen aansprakelijk voor alle schulden van de overledene.

Zuiver aanvaarden

Per 1 september 2016 staat in de wet dat een erfgenaam zuiver aanvaardt (en dus niet meer beneficiair kan aanvaarden) wanneer hij goederen van de nalatenschap verkoopt, bezwaart of op andere wijze ervoor zorgt dat schuldeisers zich niet meer op deze goederen kunnen verhalen.

Stel: een erfgenaam denkt niet aan de optie om beneficiair te aanvaarden, omdat er geen redenen zijn om aan te nemen dat de overledene schulden heeft. Als na een paar maanden toch een grote schuld opduikt, dan is het sinds 1 september 2016 mogelijk de kantonrechter om toestemming te vragen alsnog beneficiair te mogen aanvaarden en daardoor gevrijwaard te blijven van de schulden van de overledene.

Heeft u te maken met een erfenis?

Bent u erfgenaam en wilt u meer weten over de mogelijkheden tot beneficiair aanvaarden, verwerpen of zuiver aanvaarden of heeft u andere erfrechtelijke vragen? Neem dan contact op met onze erfrechtspecialist mr. Edo Moll.